੧੩ਵੀਂ ਤੋਂ ੧੭ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਗਤੀ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਗੁਰੂਆਂ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਧਾਰਮਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤੀ। ਵੰਡ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਹੀਣ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏਕਤਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਤ ਭੂਗੋਲਿਕ ਖੇਤਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰਹੀ ਕਿਉਂਕਿ, ਉਸ ਸਮੇਂ, ਸੰਦੇਸ਼ ਕੇਵਲ ਮੌਖਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ, ੧੪੬੯ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਏਕਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਵਿਆਪਕ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਪਾਕਪਟਨ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ੧੩ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਉਥੇ ਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਾ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੰਜਵੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ, ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਨੇ 'ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ' ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ ਜਾਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਮਾਵੇਸ਼ ਦਾ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਯਤਨ ਇਸ ਤੱਤ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਏਕੀਕਰਨ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਸੁਆਰਦਾ ਹੈ।
'ਅਨੇਕਤਾ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ' ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ਾਈ ਆਡੀਓ-ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਵਿਦਿਅਕ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਤਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਇਕਸੁਰਤਾ 'ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ' ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ, ਭਗਤ ਕਬੀਰ, ਭਗਤ ਰਾਮਾਨੰਦ, ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ, ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰੀਦ, ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ, ਭਗਤ ਜੈਦੇਵ, ਭਗਤ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ, ਭਗਤ ਸਧਨਾ, ਭਗਤ ਸੈਣ, ਭਗਤ ਪੀਪਾ, ਭਗਤ ਧੰਨਾ, ਭਗਤ ਸੂਰਦਾਸ, ਭਗਤ ਪਰਮਾਨੰਦ, ਭਗਤ ਭੀਖਨ, ਭਗਤ ਬੇਣੀ ਅਤੇ ਭਾਈ ਮਰਦਾਨਾ ਦੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ੧੬੫੩ ਸਬਦਾਂ ਦੇ ਅਲੰਕਾਰਿਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਪੰਜ ਸਾਲਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਜਨਵਰੀ ੨੦੨੩ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੇ ਆਡੀਓ-ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਵਿਦਿਅਕ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਜੂਨ ੨੦੨੫ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ੨੦੨੮ ਤੱਕ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯੂਟਯੂਬ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਯੂਟਯੂਬ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੜ੍ਹਨ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀਆਂ 'ਪੀਡੀਐਫ' ਫਾਈਲਾਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ੨੪-ਐਪੀਸੋਡ ਦੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਲੜੀ 'ਸੈਨਤ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇ ਪੈਂਡਿਆਂ ਦੀ ਰੂਹਾਨੀ ਛਾਪ' ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੌਰਾਨ ਨਿਮਰ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਮਿਲੀ, ਕਿ 'ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ' ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਨੁਵਾਦ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਪੱਖਪਾਤੀ ਹਨ। ਇਸ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਅਲੰਕਾਰਿਕ ਵਿਆਖਿਆ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨੂੰ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੇ, ਜੋ ਕਿ 'ਅਨੇਕਤਾ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ' ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਪਹਿਲੂ ਹੈ। ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ਾਈ ਆਡੀਓ-ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਵਿਦਿਅਕ ਸਮੱਗਰੀ ਦਾ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੰਡਾਰ ਉਸ ਪੀੜ੍ਹੀ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
'ਖ਼ੁਦੀ ਦਾ ਖੇੜਾ' ਵੀਡੀਓ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਗੁਰੂ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਬ੍ਰਹਮਤਾ ਬਾਰੇ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਪੜ੍ਹੋ।
